KỶ NIỆM 96 NĂM BÁO CHÍ CÁCH MẠNG VIỆT NAM (21/6/1925 – 21/6/2021)

---

Vài suy nghĩ về hoạt động báo chí trong thời đại công nghệ 4.0

Ngày 21/6/1925, Báo Thanh niên xuất bản số đầu tiên, đánh dấu sự ra đời của nền báo chí cách mạng Việt Nam. Kể từ đó đến nay, trải qua chặng đường 96 năm, báo chí Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ cả về số lượng, chất lượng, nội dung, hình thức, loại hình báo chí và đội ngũ những người làm báo - một trong những lực lượng nòng cốt, quan trọng trên mặt trận tư tưởng, văn hóa, đã không ngừng trưởng thành, vững mạnh về mọi mặt, đóng góp to lớn vào sự nghiệp cách mạng của Đảng, sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Trong dòng chảy chung của báo chí cách mạng Việt Nam, báo chí tỉnh Quảng Ngãi đã có những đóng góp tích cực trên mặt trận thông tin tuyên truyền, thực hiện vai trò định hướng dư luận xã hội, là cầu nối giữa Đảng, Nhà nước và Nhân dân; tham gia giám sát, phản biện; giúp cấp ủy, chính quyền xây dựng, điều chỉnh, hoàn thiện nhiều chủ trương, chính sách. Báo chí cũng thể hiện vai trò của mình trong việc đấu tranh phòng chống các hành vi tiêu cực, tham nhũng, lãng phí,... được đông đảo Nhân dân đồng tình.

Hiện nay, cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ, báo chí thế giới, báo chí Việt Nam cùng với mọi ngành nghề trong xã hội đều có những bước chuyển mình để phù hợp với yêu cầu của thời đại công nghệ số.

Sự phát triển của khoa học kỹ thuật đã mở ra vô vàn thời cơ cũng như thách thức đối với báo chí. Giữa môi trường truyền thông hiện đại, phóng viên được thỏa sức sáng tạo những sản phẩm truyền thông mới, đa dạng về hình thức, phong phú về nội dung. Những sản phẩm báo chí đa phương tiện ra đời, khác với những bài báo chỉ gồm chữ viết và ảnh minh họa đơn thuần, giờ đây tác phẩm báo chí bao gồm cả chữ viết, video, ảnh động, file âm thanh, đồ họa được thiết kế theo phương thức hoàn toàn mới. Thông tin về các sự kiện ngập tràn khắp internet và mọi người đều có cơ hội tiếp cận nguồn tin tức khổng lồ, hầu hết đều miễn phí.

Chính những đổi thay trong cách tiếp nhận nguồn thông tin của độc giả, gây áp lực lớn, buộc báo chí phải đứng trước những thay đổi sâu rộng, to lớn nếu không muốn bị tụt hậu, bị bỏ lại phía sau.

Một mặt, phóng viên có rất nhiều cơ hội tuyệt vời để sáng tạo, mặt khác, gặp không ít thách thức trong việc trau dồi kỹ năng, cập nhật công nghệ, tự làm mới những tác phẩm của mình. Kết quả của những thách thức và cơ hội to lớn này là sự xuất hiện của nhiều giải pháp sáng tạo, phi truyền thống, tận dụng sức mạnh công nghệ để cải tiến mô hình tác nghiệp, phương thức truyền tải thông tin. Quá trình thay đổi này mang lại những kinh nghiệm, kỹ năng làm báo hiện đại, như chuyển đổi mô hình báo chí truyền thống sang mô hình báo chí điện tử; thiết lập tòa soạn hội tụ; ứng dụng công nghệ đa phương tiện để đổi mới hình thức và nội dung báo chí; khai thác nền tảng di động, nền tảng kỹ thuật số v.v…

Trong bối cảnh internet, mạng xã hội có sức ảnh hưởng sâu rộng, giúp người dùng kết nối với nhiều nguồn tin, báo chí không còn là phương tiện truyền thông độc quyền mà bị đặt vào thế cạnh tranh, khi vừa phải bảo đảm tốc độ đưa tin, vừa phải khẳng định sự đáng tin cậy của mình đối với công chúng. Để trở thành kênh thông tin được lựa chọn, tạo được sức cạnh tranh mạnh mẽ đối với mạng xã hội, với vô vàn tin giả, tin chưa được kiểm chứng, báo chí phải có giá trị thông tin, thông tin được xác minh, kiểm chứng và toàn cảnh. Như vậy, cơ quan báo chí phải đi đầu và có trách nhiệm cung cấp thông tin nhanh nhạy, trung thực, chính xác để có thể cạnh tranh với mạng xã hội về tính pháp lý, độ tin cậy của thông tin.

Hơn lúc nào hết, cơ quan báo chí và đội ngũ người làm báo hiện nay cần nỗ lực không ngừng để cập nhật kiến thức làm báo trong thời đại công nghiệp 4.0, sẵn sàng đón nhận thách thức, đồng hành cùng xu thế, để lớn mạnh và trưởng thành, đồng thời vẫn giữ lửa của báo chí cách mạng.

Hòa với dòng chảy của báo chí đương đại, với lợi thế sẵn có của mình, báo chí Quảng Ngãi đang chuyển mình với chặng đường phát triển sôi động. Đài Phát thanh - Truyền hình Quảng Ngãi, Báo Quảng Ngãi điện tử đã và đang nỗ lực không ngừng để nâng cao chất lượng tin bài, bước đầu xây dựng các chương trình đa phương tiện để hấp dẫn công chúng. Trong đó, có nhiều loại hình thông tin được kết hợp với nhau, như văn bản, hình ảnh, video, đồ họa… được đăng tải trên các nền tảng mạng xã hội như Facebook, YouTube, Zalo... mang lại tính tương tác cao, cung cấp thông tin cho độc giả một cách linh hoạt, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của công chúng, góp phần tạo chỗ đứng trong dòng chảy của báo chí thời đại 4.0.

                                                                                      Minh Tâm