Kỷ niệm 100 năm Ngày sinh đồng chí Trần Kiên (15/5/1920 - 15/5/2020)

Ðồng chí Trần Kiên - Người chiến sỹ cộng sản kiên cường,

tấm gương mẫu mực hết lòng, hết sức phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân

---

Đồng chí Trần Kiên - Bí danh Quốc

Ðồng chí Trần Kiên, tên khai sinh là Nguyễn Tuấn Tài, bí danh Quốc, Sơn. Đồng chí sinh ngày 15/5/1920 trong một gia đình nông dân nghèo, tại xã Nghĩa Kỳ, huyện Tư Nghĩa, tỉnh Quảng Ngãi. 

Năm 1936, lúc mới 16 tuổi, đồng chí Trần Kiên bắt đầu tham gia hoạt động  cách mạng, được cử làm liên lạc cho các đồng chí cán bộ lãnh đạo ở địa phương. Trong cao trào cách mạng 1936-1939, đồng chí Trần Kiên tích cực tham gia  cuộc biểu tình “đón” Toàn quyền Đông Dương-Gô Đa, khi y đến Quảng Ngãi (năm 1937). Được thử thách, tôi luyện trong phong trào cách mạng, đồng chí được cấp trên tin tưởng bổ sung vào lực lượng tự vệ làng An Hội, xã Nghĩa Kỳ, huyện Tư Nghĩa. 

Tháng 5/1945, khi Đội du kích Ba Tơ chuyển xuống đồng bằng xây dựng 2 chiến khu Vĩnh Tuy và Núi Lớn, đồng chí gia nhập Đội du kích Ba Tơ, được phân công làm Tiểu đội trưởng, Trung đội phó, sau đó là Trung đội trưởng Trung đội Ấm Loan thuộc Đại đội Phan Đình Phùng ở chiến khu Núi Lớn. Trong cuộc Tổng khởi nghĩa giành chính quyền, tháng Tám năm 1945, đồng chí được giao nhiệm vụ trực tiếp đánh quân Nhật tại Xuân Phổ, xã Nghĩa Kỳ, huyện Tư Nghĩa. Do có nhiều thành tích trong phong trào cách mạng, đồng chí Trần Kiên được kết nạp vào Đảng Cộng sản Đông Dương, ngày 15/7/1945. 

Sau Tổng khởi nghĩa, đồng chí tiếp tục công tác trong quân đội. Từ tháng 9/1945 đến năm 1949, đồng chí đảm nhiệm các chức vụ: Đại đội trưởng, Tiểu đoàn trưởng, Bí thư Tiểu đoàn 80, Tiểu đoàn 120. Từ năm 1950, đồng chí giữ chức vụ Bí thư Ban cán sự Đảng huyện PleiKon, Ủy viên Ban cán sự Đảng tỉnh Gia Lai - Kon Tum. Từ giữa năm 1952, đồng chí là Trung đoàn phó, sau đó là Trung đoàn trưởng Trung đoàn 120. 

Sau năm 1954, đồng chí được phân công ở lại miền Nam hoạt động, giữ chức vụ Ủy viên Liên Tỉnh ủy Kon Tum - Gia Lai - Đắc Lắc, Bí thư Tỉnh ủy Kon Tum. Cuối năm 1960, đồng chí là Khu ủy viên, Phó ban Quân sự Khu 5. 

Liên tục 13 năm (1962 - 1975), đồng chí là Ủy viên Thường vụ Khu ủy 5. Từ năm 1962, đồng chí được Khu ủy giao phụ trách kinh-tài của Khu ủy 5. Cuối năm 1964, đồng chí được Khu ủy giao phụ trách tỉnh Quảng Ngãi. 

Tại Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Quảng Ngãi (tháng 1/1965), đồng chí Trần Kiên được bầu làm Bí thư Tỉnh ủy. Trên cương vị là Bí thư Tỉnh ủy, đồng chí Trần Kiên được Khu ủy phân công trực tiếp chỉ đạo chiến dịch Ba Gia, cùng với quân và dân Quảng Ngãi làm nên chiến thắng Ba Gia lịch sử. Lần đầu tiên trên chiến trường khu 5, một trung đoàn chủ lực của ta đã tiêu diệt một chiến đoàn hỗn hợp tinh nhuệ của địch, góp phần cùng quân và dân toàn miền Nam đánh bại chiến tranh đặc biệt của đế quốc Mỹ.

Sau Chiến thắng Ba Gia, đồng chí trở về Khu ủy, được phân công giữ chức vụ Chủ tịch Hội đồng tiền phương, Phó Tư lệnh Quân khu kiêm Chủ nhiệm Cục Hậu cần Quân khu 5.

Năm 1970, đồng chí được phân công giữ chức vụ Trưởng ban Tổ chức Đảng bộ Khu 5. Từ năm 1971 đến năm 1975, đồng chí làm Thường trực Quân khu ủy, Cục trưởng Cục Hậu cần, Tư lệnh-Trưởng đoàn sản xuất 773, Quân khu 5.

Từ tháng 12/1975, đồng chí lần lượt được phân công giữ chức vụ Bí thư Tỉnh ủy Gia Lai - Kon Tum, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân cách mạng Khu Trung Trung bộ, Tư lệnh Binh đoàn 773, Quân khu 5. 

Tháng 4/1976, đồng chí trúng cử Đại biểu Quốc hội khóa VI.

Tháng 12/1976, tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IV, đồng chí được bầu vào Ban Chấp hành Trung ương khóa IV, Bí thư Tỉnh ủy Gia Lai - Kon Tum.

Tháng 1/1977, đồng chí được bầu giữ chức vụ Bí thư Tỉnh ủy Đắk Lắk.

Từ tháng 2/1979 đến năm 1980, đồng chí được cử giữ chức Bộ trưởng Bộ Lâm nghiệp. 

Ngày 10/12/1980, đồng chí được Bộ Chính trị điều động giữ chức Bí thư Tỉnh uỷ Nghĩa Bình. 

Tại Đại hội toàn quốc lần thứ V của Đảng (năm 1982), đồng chí Trần Kiên được bầu vào Ban Bí thư và được phân công giữ chức Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương. Trong 2 nhiệm kỳ khóa V, VI (từ năm 1982 đến năm 1991), đồng chí liên tục được bầu giữ chức vụ Bí thư Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương. 

Sau Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VII (tháng 7/1991), đồng chí Trần Kiên trở về quê nhà sinh sống.

Từ tháng 6/1994, đồng chí được cử làm phái viên của Đảng và Chính phủ tại các tỉnh miền Trung và Tây Nguyên.

Do bị bệnh đột ngột, đồng chí đã từ trần vào ngày 26/5/2004 tại Quảng Ngãi. 

Ghi nhận công lao to lớn của đồng chí Trần Kiên đối với sự nghiệp giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Đảng và Nhà nước trao tặng và truy tặng đồng chí: Huân chương Sao Vàng, Huân chương Hồ Chí Minh, Huân chương Quân công hạng Nhất, Huy hiệu 50 năm tuổi Đảng và nhiều Huân, Huy chương khác. Tỉnh ủy Quảng Ngãi đã xây dựng Nhà lưu niệm đồng chí Trần Kiên tại quê nhà ở xã Nghĩa Kỳ, huyện Tư Nghĩa và đặt tên đường mang tên đồng chí ở thành phố Quảng Ngãi, huyện Ba Tơ và huyện Đức Phổ.

Cuộc đời và sự nghiệp của đồng chí Trần Kiên gắn liền với lịch sử hào hùng của dân tộc Việt Nam, của Đảng bộ và nhân dân Quảng Ngãi. Từ một thanh niên yêu nước, sớm tham gia phong trào cách mạng ở địa phương, đến lúc được Đảng và Nhà nước trao trọng trách lớn, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương 2 nhiệm kỳ liên tiếp, đồng chí Trần Kiên đã nêu cao tinh thần của một chiến sỹ cộng sản, suốt đời tận trung với nước, tận hiếu với dân. Dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào, lúc phong trào cách mạng gặp thuận lợi cũng như lúc khó khăn, đồng chí vẫn nêu cao bản lĩnh cách mạng, luôn luôn kiên định mục tiêu, lý tưởng của Đảng, tin tưởng vào sự thắng lợi của con đường mà Đảng, Bác Hồ và nhân dân ta đã lựa chọn. Đối với quê hương, dù bất kỳ ở cương vị nào, Quảng Ngãi đất mẹ ngoan cường vẫn luôn là mảnh đất ân tình, được đồng chí dành nhiều tình cảm sâu nặng. Trong lịch sử 90 năm của Đảng bộ tỉnh, đồng chí Trần Kiên có 2 lần được Trung ương, Khu ủy cử giữ chức Bí thư Tỉnh ủy. Tuy thời gian trên cương vị Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi (Nghĩa Bình) của đồng chí Trần Kiên không dài nhưng đó là những thời điểm phong trào cách mạng của Đảng bộ đang gặp nhiều khó khăn, thử thách. Với ý chí cách mạng kiên cường, bản lĩnh, khí phách của người chiến sỹ cộng sản một lòng, một dạ phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân, đồng chí Trần Kiên đã cùng Đảng bộ và nhân dân trong tỉnh nỗ lực phấn đấu vượt qua và tiếp tục đưa phong trào cách mạng tiếp tục tiến lên, giành nhiều thắng lợi quan trọng. Khi nghỉ hưu, trở về với đời thường, bên nỗi lo chung cho đất nước, đồng chí vẫn canh cánh bên mình với bao trăn trở, lo toan cho quê hương và để lại nhiều dấu ấn sâu sắc.

Tự hào về người con ưu tú của quê hương, học tập tấm gương đồng chí Bí thư Trung ương Đảng Trần Kiên và các đồng chí lãnh đạo tiền bối Đảng bộ và nhân dân Quảng Ngãi bày tỏ tinh thần đoàn kết, thống nhất, quyết tâm vượt qua mọi khó khăn, thử thách, phấn đấu giành nhiều thành tựu to lớn hơn nữa trong sự nghiệp đổi mới, công nghiệp hóa hiện đại hóa, xây dựng quê hương Quảng Ngãi ngày càng giàu đẹp, văn minh.

                       Võ Văn Hào-UVBTVTU, Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy