Ngày 15/3/2021, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh đã ban hành Hướng dẫn số 90-HD/HVCTQG về “Quy trình thẩm định các công trình lịch sử đảng bộ, lịch sử truyền thống các ban, bộ, ngành, Mặt trận Tổ quốc, đoàn thể chính trị - xã hội, đơn vị ở Trung ương và địa phương”.

Mục đích của Hướng dẫn là nhằm thống nhất quy trình thẩm định lịch sử đảng bộ, lịch sử truyền thống các ban, bộ, ngành, Mặt trận Tổ quốc, đoàn thể chính trị - xã hội, đơn vị ở Trung ương và địa phương. Bảo đảm chất lượng nội dung, tính đảng, tính khoa học, tránh sai sót trước khi xuất bản, phát hành ấn phẩm.

Lễ phát hành Kỷ yếu Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Quảng Ngãi (1930-2015) năm 2015 (ảnh Đình Nhất)

* Về thẩm quyền thẩm định, Hướng dẫn quy định:

- Viện lịch sử Đảng, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh: Thẩm định các công trình lịch sử đảng bộ cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; lịch sử truyền thống cách mạng của các bộ, ban, ngành, Mặt trận Tổ quốc, đoàn thể chính trị - xã hội, đơn vị ở Trung ương.

- Ban Tuyên giáo tỉnh ủy, thành ủy trực thuộc Trung ương: Thẩm định các công trình lịch sử đảng bộ quận, huyện, thị xã; lịch sử truyền thống cách mạng của các ban, ngành, Mặt trận Tổ quốc, đoàn thể chính trị - xã hội, đơn vị ở cấp tỉnh.

- Ban Tuyên giáo quận ủy, huyện ủy, thị ủy: Thẩm định các công trình lịch sử đảng bộ xã, phường, thị trấn; lịch sử truyền thống cách mạng của các ngành, Mặt trận Tổ quốc, đoàn thể chính trị - xã hội, đơn vị ở cấp quận, huyện, thị.

- Đối với công trình lịch sử của lực lượng vũ trang: Thành lập hội đồng thẩm định riêng.

* Về thành lập hội đồng thẩm định: Do thủ trưởng đơn vị có thẩm quyền thẩm định ra quyết định, phải đảm bảo ít nhất 03 thành viên có trình độ chuyên môn và kinh nghiệm trong công tác lịch sử Đảng (tùy từng cấp, từng công trình để đề ra yêu cầu về trình độ chuyên môn, thâm niên công tác cụ thể đối với thành viên tham gia Hội đồng thẩm định).

Hội đồng thẩm định có từ 05 đến 09 thành viên (tùy vào quy mô và tính chất của công trình) và phải đảm bảo các tiêu chí: Có tinh thần làm việc khách quan, khoa học. Là cán bộ phụ trách công tác lịch sử Đảng hoặc cán bộ có trình độ chuyên môn, nghiệp vụ về lịch sử hoặc lịch sử Đảng; có thâm niên công tác trong lĩnh vực lịch sử Đảng ít nhất 03 năm. Là người có hiểu biết sâu sắc về lịch sử địa phương, lịch sử ban, ngành, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội, đơn vị; am hiểu về những lĩnh vực chủ yếu được phản ánh trong bản thảo công trình lịch sử. Thành viên Hội đồng thẩm định không bao gồm những người đã trực tiếp tham gia vào quá trình biên soạn công trình đề nghị thẩm định. 

Thành viên hội đồng thẩm định của từng cấp như sau: 

(1) Đối với các công trình lịch sử đảng bộ xã, phường, thị trấn; lịch sử truyền thống của địa phương, ban, ngành, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội, đơn vị trực thuộc cấp huyện, Hội đồng thẩm định gồm: 

- Chủ tịch Hội đồng: Lãnh đạo Ban Tuyên giáo cấp huyện và tương đương; 

- Thành viên Hội đồng gồm: Cán bộ có trình độ chuyên môn lịch sử, những người có hiểu biết sâu sắc về lịch sử địa phương, ban, ngành hoặc các lĩnh vực chuyên sâu liên quan đến công trình lịch sử. 

(2) Đối với các công trình lịch sử đảng bộ huyện, quận, thị xã, lịch sử truyền thống của địa phương, ban, ngành, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội, đơn vị trực thuộc cấp tỉnh, Hội đồng thẩm định gồm: 

- Chủ tịch Hội đồng thẩm định: Lãnh đạo Ban Tuyên giáo tỉnh uỷ, thành uỷ; 

- Thành viên Hội đồng thẩm định gồm: Cán bộ làm công tác lịch sử Đảng thuộc Ban Tuyên giáo tỉnh uỷ, thành uỷ; cán bộ nghiên cứu, giảng dạy lịch sử Đảng thuộc trường Chính trị cấp tỉnh, Hội Khoa học Lịch sử cấp tỉnh; những người hiểu biết sâu sắc về lịch sử địa phương, ban, ngành, đơn vị hoặc các lĩnh vực chuyên sâu liên quan đến nội dung bản thảo. 

Trong trường hợp thành viên Hội đồng thẩm định cấp huyện, quận và tương đương không đáp ứng các yêu cầu theo quy định, Ban Tuyên giáo tỉnh ủy, thành ủy trực thuộc Trung ương có thể bổ sung thêm yêu cầu đối với Hội đồng thẩm định cấp quận, huyện cho phù hợp với tình hình thực tiễn địa phương. 

(3) Đối với các công trình lịch sử đảng bộ cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; lịch sử truyền thống cách mạng của các ban, bộ, ngành, Mặt trận Tổ quốc, đoàn thể chính trị - xã hội, đơn vị ở Trung ương, Hội đồng thẩm định gồm: 

- Chủ tịch Hội đồng thẩm định: Lãnh đạo Viện Lịch sử Đảng. 

- Thành viên Hội đồng gồm: Các cán bộ có chuyên môn lịch sử Đảng thuộc Viện Lịch sử Đảng, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh; các nhà khoa học có chuyên môn về lịch sử hoặc lịch sử Đảng ngoài Viện Lịch sử Đảng. 

* Về thời gian thẩm định: Không quá 30 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ đề nghị thẩm định. 

* Về kinh phí thẩm định: Lấy từ nguồn kinh phí biên soạn và xuất bản công trình lịch sử. Tùy vào tình hình thực tiễn bố trí nguồn kinh phí của mỗi đơn vị, địa phương để có định mức kinh phí thẩm định cho phù hợp. Kinh phí thẩm định có thể quy định tỷ lệ phần trăm trong tổng kinh phí của một công trình được phê duyệt; hoặc có thể xây dựng trên cơ sở mức kinh phí của Hội đồng nghiệm thu đề tài khoa học theo từng cấp.

Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh đề nghị các ban, bộ, ngành, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội, đơn vị và các địa phương căn cứ vào điều kiện, tình hình cụ thể để xây dựng văn bản quy định, hướng dẫn việc thẩm định cho phù hợp.

Đ.N